سازمان‌ جهانی مالکیت فکری WIPO

تاریخچه سازمان‌ جهانی مالکیت فکری WIPO

احساس نیاز به سازمان‌ جهانی مالکیت فکری WIPO به رویدادی در سال 1873 باز می‌گردد. در این سال نمایشگاهی تحت عنوان نمایشگاه بین‌المللی نوآوری در وین برگزار شد. اغلب مدعوین این نمایشگاه را به دلیل ترس از “سرقت مالکیت فکری” و عدم وجود راهکار بین المللی جهت حمایت از آثارشان در این رویداد شرکت ننمودند. در پی تلاش‌های کارشناسان ده سال بعد کنوانسیون پاریس در سال 1883 برای اولین بار جهت حمایت از دارائی فکری برپا شد و کشورهای عضو برای رسیدن به اهداف مربوطه‌ اداره بین‌المللی ایجاد کردند.

کنفرانس برن

در سال 1886 نیز کنفرانس برن با هدف حمایت از آثار ادبی و هنری برگزار شد و اداره‌ای برای انجام امور اداری آن ایجاد گردید. در سال 1967 کنوانسیونی تأسیس سازمان جهانی دارائی فکری در استکهلم با هدف ایجاد هماهنگی بین اداره کنوانسیون پاریس و برن، همچنین توسعه ابزار لازم برای انطباق و روزآمد نمودن آنها تشکیل گردید و در سال 1970 با نام سازمان‌ جهانی مالکیت فکری WIPO آغاز بکار نمود.

در سال 1974 این سازمان به عنوان یکی از شانزده آژانس وابسته به سازمان ملل پذیرفته شد تا بتواند فعالیت‌های دارائی فکری را ارتقاء‌ بخشد و انتقال تکنولوژی را به کشورهای در حال توسعه تسهیل نماید و بدین وسیله توسعه اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی را ایجاد نماید.

ماده 27 منشور حقوق بشر

طبق ماده 27 منشور حقوق بشر سازمان ملل (حق دارائی فکری) افراد از حمایت منافع مادی و معنوی حاصل از تولیدات علمی، ادبی و هنری بهره‌مند می‌گردند. در دارائی فکری نیز مانند دیگر حقوق مالکیت،‌ خالق یا مالک پروانه ثبت اختراع،‌ نشان تجاری و حق چاپ و تکثیر از منافع اثر یا سرمایه خود بهره‌مند می‌گردد.

اهداف سازمان‌ جهانی مالکیت فکری WIPO

اهداف سازمان WIPO براساس ماده 3 کنوانسیون استکهلم اهداف این سازمان عبارتند از:

• ارتقاء حمایت از دارائی فکری در جهان از طریق همکاری‌های متقابل دولتها و WIPO با سازمانهای مشابه بین‌المللی،
• ایجاد هماهنگی و حصول اطمینان از همکاریهای اجرایی اتحادیه‌های پاریس و برن.

یکی از خدمات وایپو انتشار آمار مربوط به مالکیت معنوی می باشد.  شاخص جهانی نوآوری یکی از گزارشاتی است که سالانه توسط سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO) منتشر می شود و در آن به رتبه‌بندی کشورها از منظر نوآوری می‌پردازد. همچنین وایپو با دیگر سازمان ها و نهاد های مرتبط در راستای رسیدن به اهداف خود همکاری می کند.

معاهده همکاری ثبت اختراع

یکی از مهمترین معاهداتی که در سازمان‌ جهانی مالکیت فکری WIPO مدیریت و سازماندهی می شود معاهده همکاری ثبت اختراع است که امکان حمایت از اختراعات را در کلیه کشورهای عضو تنها با ارائه یک اظهارنامه ممکن می سازد.

زیرشاخه های سازمان WIPO